Khám và điều trị hội chứng cổ – vai – gáy
KHÁM VÀ ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG CỔ – VAI – GÁY – LƯNG
Đau vai gáy là căn bệnh phổ biến, xảy ra do căng cơ hoặc những nguyên nhân không mấy nguy hiểm. Người đau vai gáy có thể kiểm soát cơn đau bằng các phương pháp tập vật lý trị liệu hoặc các bài tập thể dục tại nhà.
Nguyên nhân gây ra đau cổ – vai – gáy
Đau cổ vai gáy là tình trạng cơ của vùng cổ vai gáy bị co cứng gây nên những cơn đau. Ngoài ra, người bệnh còn bị hạn chế một số vận động như quay cổ, quay đầu. Những cơn đau này thường xuất hiện vào buổi sáng, liên quan đến hệ cơ xương khớp và mạch máu tại vùng vai gáy.

Khi bị đau cổ vai gáy, ban đầu người bệnh chỉ thấy có cảm giác đau nhẹ, mỏi vùng vai gáy. Những cơn đau này sẽ tăng thêm về mức độ và tần suất xuất hiện nếu bệnh kéo dài. Cơn đau càng biểu hiện rõ ràng khi người bệnh lao động nặng, vận động cổ, vai, gáy nhiều.
1. Thoát vị đĩa đệm cổ
Khi vòng xơ đĩa đệm cổ bị rách, lớp nhân nhầy bên trong sẽ bắt đầu rò rỉ ra ngoài, gây viêm rễ thần kinh. Nếu một đĩa đệm ở cột sống cổ dưới thoát vị, cơn đau ở vùng xương bả vai có thể đi kèm với đau cổ. Một số triệu chứng đi kèm thường gặp bao gồm:
- Ngứa ran vùng cổ vai gáy.
- Nóng rát vùng cổ vai gáy.
- Tê vùng cổ vai gáy.
2. Thoái hóa đốt sống cổ
Khi cột sống cổ bị thoái hóa theo tuổi tác, một hoặc nhiều lỗ liên hợp đốt sống (nơi các dây thần kinh cột sống thoát ra khỏi ống sống) có thể bị thu nhỏ. Từ đây, các dây thần kinh cột sống sẽ có nguy cơ bị thu hẹp hoặc viêm, gây ra những cơn đau khó chịu lan dần từ cổ xuống vai.
3. Căng cơ
Các cơ liên kết trên vùng cổ vai gáy khi bị kéo căng sẽ gây ra cảm giác cứng và đau đớn. Ngay cả khi hiện tượng căng cơ chỉ xảy ra ở một trong hai vùng, cơn đau vẫn có thể lan dần ra khu vực lân cận.
4. Viêm dây thần kinh cánh tay
Dây thần kinh cánh tay xuất phát từ vùng cổ dưới, đi qua vai và vùng lưng trên. Khi tình trạng viêm xảy ra, người bệnh sẽ có cảm giác đau nhói như điện giật. Mặc dù cơn đau do viêm này thường chỉ xuất hiện ở vai hoặc cánh tay một bên cơ thể nhưng cũng có thể lan đến cổ. Ngoài ra, một số triệu chứng đi kèm thường gặp là ngứa ran, tê, yếu vai, cánh tay, bàn tay…
5. Sai tư thế
Duy trì các tư thế sai trong một thời gian dài có thể dẫn đến hiện tượng căng cơ, gân ở vùng cổ vai gáy, chẳng hạn như:

- Ngủ trên gối quá cao hoặc chồng quá nhiều gối gây tình trạng đau cổ khi ngủ dậy.
- Ngồi trước máy tính hoặc điện thoại ở tư thế căng cổ về phía trước hoặc ngửa lên.
- Đột ngột giật cổ khi tập thể dục.
- Chấn thương mô mềm
Các cơn đau vùng cổ vai gáy có thể xuất phát từ chấn thương mô mềm. Cụ thể, đây là những tổn thương liên quan đến cơ, gân, dây chằng. Một số triệu chứng điển hình đi kèm có thể kể đến như:
- Cứng vùng cổ vai gáy.
- Đau đầu.
- Co thắt cơ bắp.
Triệu chứng bệnh đau cổ – vai – gáy
Hiện tượng đau tăng lên khi đứng, đi lại, ngồi lâu, vận động cột sống cổ, các triệu chứng đau sẽ tăng lên khi thay đổi thời tiết.
Đau vùng cổ vai gáy, đau tăng lên khi đi lại, ngồi lâu, vận động cột sống cổ…
Đau khi thay đổi thời tiết.
Cơn đau có thể lan xuống bả vai, khiến cánh tay, cẳng tay và ngón tay tê mỏi.
Những trường hợp nặng chỉ cần cử động, đi lại nhẹ nhàng cũng thấy đau rất khó chịu.

Phòng ngừa và điều trị đau cổ – vai – gáy
Để phòng ngừa bệnh đau cổ vai gáy có thể kể đến một số biện pháp sau:
- Có chế độ tập luyện thể dục thể thao phù hợp, lựa chọn các bài tập vừa sức, phù hợp với sức khỏe của bản thân.
- Cần có chế độ làm việc hợp lý, nên vận động và nghỉ giải lao khi ngồi lâu.
- Có tư thế đúng khi ngồi đọc sách, học bài, đánh máy, cổ luôn thẳng, không cúi gập cổ quá lâu. Lựa chọn gối phù hợp, không nằm gối quá cao.
- Có chế độ dinh dưỡng phù hợp, cần ăn đủ chất, bổ sung một số khoáng chất thiết yếu cho cơ thể như: như canxi, kali, các vitamin nhóm B, C, E,…
Tùy vào từng nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng đau cổ vai gáy, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm:
- Sử dụng thuốc
Thuốc chống viêm (Ibuprofen, Naproxen…), thuốc giảm đau (Acetaminophen), thuốc như thuốc giãn cơ, thuốc chống trầm cảm…
Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc, người bệnh phải tham khảo ý kiến bác sĩ, không tự ý sử dụng thuốc vì có thể gây nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng để dạ dày, gan thận, xương khớp.
- Vật lý trị liệu
Đây là cách chữa đau cổ vai gáy được sử dụng rộng rãi, áp dụng được với hầu hết các đối tượng bị bệnh giúp giảm đau bằng cách kéo giãn một số mô mềm quanh khớp, thông qua các bài tập giãn cơ, tập duỗi vai,… cùng các liệu pháp nhiệt liệu, thủy liệu,…

Trước khi thực hiện các bài tập đau vai gáy, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để thực hiện đúng cách, giúp tăng hiệu quả điều trị. Tập luyện sai cách có thể khiến tình trạng đau nhức không được cải thiện mà thậm chí còn làm trầm trọng thêm.
- Phẫu thuật
Đau cổ vai gáy thường không cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên, một số trường hợp nặng, phẫu thuật vẫn có thể được chỉ định giúp giải ép rễ thần kinh hoặc tủy sống.
